Τα όσα παραθέτουμε δίνουν αφορμές και εναύσματα για έναν ειλικρινή αυτοέλεγχο, απαραίτητο ιδιαίτερα για όσους δεχτήκαμε την τιμητική κλήση του Κυρίου να διακονούμε τους μικρούς αδελφούς Του.
Περί αυταπαρνήσεως
Η αυταπάρνηση σπάει τα δεσμά της φιλαυτίας και ελευθερώνει την αγάπη από τη φυλακή του εγώ. Η αγάπη έτσι μοιράζεται σε όλους. Η αυταπάρνηση αναδεικνύει τους σπουδαίους ανθρώπους και τους μεγάλους ευεργέτες της ανθρωπότητας. Αυτή αναδεικνύει άξιους οπαδούς του Σωτήρα, διδάσκει την υπομονή και την καρτερία.
Περί ακεραιότητας
Ακεραιότητα σημαίνει απλότητα, ακακία και καθαρότητα ψυχής. Είναι καρπός χριστιανικής τελειότητας. Ο ακέραιος μελετά μέρα και νύχτα ποιο είναι το θέλημα του Θεού. Εξετάζει τη ζωή του και ερευνά τα βάθη της καρδιάς του. Δεν ανέχεται σ’ αυτή τίποτα το αντίθετο προς τον ηθικό νόμο. Οι πόθοι του είναι ιεροί. Τηρεί την εντολή του Κυρίου: «γίνεσθε οὖν φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις καί ἀκέραιοι ὡς αἱ περιστεραί».
Περί επιείκειας
Η επιείκεια είναι αρετή που παρουσιάζεται ως γλυκύτητα, πραότητα, μετριοπάθεια, ευγνωμοσύνη, αγαθότητα. Ο επιεικής υπομένει ήρεμα τις αδικίες που του γίνονται και από τους υφισταμένους του. Υπομένει με μακροθυμία και πραότητα τις παρεκτροπές των άλλων και ανέχεται όσους έχουν ελλείψεις και ελαττώματα.
Περί ευσπλαχνίας
Η ευσπλαχνία είναι ευαισθησία αγαθής ψυχής που αγαπά τον πλησίον της, επιθυμεί το συμφέρον του και εργάζεται γι’ αυτό. Εξομοιώνει τον εύσπλαχνο με το Θεό, που σπλαχνίστηκε τον κόσμο και τον λύτρωσε από την κυριαρχία των παθών. Ο εύσπλαχνος είναι έτοιμος να παρέχει τον εαυτό του θυσία, για να επικρατήσει η ειρήνη και η χαρά στις ψυχές των γύρω του.
Περί μακροθυμίας
Ο μακρόθυμος κυριαρχεί στο θυμό και την οργή. Ο έλεγχος του γίνεται με επιείκεια, τα λόγια του προσφέρονται με σύνεση. Η οργή δεν σκοτίζει το νου του, ο θυμός δεν του προκαλεί ταραχή, η όψη του είναι ιλαρή και οι κινήσεις του σεμνές.
Περί ανεξικακίας
Ανεξικακία σημαίνει ανοχή των κακών και λήθη τους από αγάπη στον πλησίον. Διδάσκει τη μετριοπάθεια, τη συγγνώμη, την αοργησία, τη μακροθυμία, την πραότητα και την αμνησικακία. Ο ανεξίκακος είναι τύπος Χριστού.
Περιοδικό «Συναθλούντες», τ. 182, 20 Δεκεμβρίου 2010.