Η κοινή προσευχή

Πολύ ισχυρότερες αποδεικνύονται οι προσευ­χές των Χριστιανών, όταν απευθύνονται στο Θεό από κοινού. Δεν είναι ίδιο το να προσεύχεται κάποιος μόνος του και το να προσεύχεται με κάποιον άλλο μαζί. Δεν έχουν την ίδια δύναμη οι προσευχές των πιστών που γίνονται ξεχωριστά, από τις προσευχές που τις απευθύνουν όλοι από κοινού.

Ο ίδιος ο Κύριος μάς διαβεβαίωσε για την πραγματικότητα αυτή, όταν μας μίλησε για τη δύναμη που έχει η προσευχή και δυο έστω αδελφών. «Ἀμήν λέγω ὑμῖν ὅτι ἐάν δύο ὑμῶν συμφωνήσωσιν ἐπί τῆς γῆς περί παντός πράγματος οὗ ἐάν αἰτήσωνται, γενήσεται αὐτοῖς παρά τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς» (Ματθ. ιη´ 19). Σας διαβεβαιώνω με απόλυτο τρόπο ότι, αν δυο από σας συμφωνήσουν πάνω στη γη να ζητήσουν με την προσευχή τους οποιοδήποτε πράγμα, θα το λάβουν από τον Πατέρα μου, που είναι στους ουρανούς.
Και δυο έστω να συμφωνήσουν! Ο μικρότερος ἀ­­ρι­θμός πιστών που είναι δυνατόν να προσευχηθούν μαζί! Και αυτοί οι δυο, που θα προσευχηθούν από συμφώνου, ας ζητήσουν οτιδήποτε θελήσουν. «Περί παντός πράγματος οὗ ἐάν αἰτήσωνται», θα εισακουσθούν από τον Θεό. Κανόνας απαράβατος. Νόμος με γενική ισχύ. Και δυο μόνο. Και ὅ,τι θέλουν. Ας παρακαλέσουν θερμά. Ας ζητήσουν από τον Θεό. Θα πάρουν οπωσδήποτε!

Στη συνέχεια εξηγεί ο Κύριος και τον λόγο για τον οποίο έχει δύναμη μεγάλη η προσευχή των περισσοτέρων: «Οὗ γάρ εἰσι δύο ἤ τρεῖς συνηγμένοι εἰς τό ἐμόν ὄνομα, ἐκεῖ εἰμι ἐν μέσῳ αὐτῶν» (Ματθ. ιη´ 20). Εισακούω οπωσδήποτε την προσευχή των πολλών πιστών, διότι όπου βρίσκονται δυο ή τρεις συναγμένοι στο όνομά μου, δηλαδή για μένα και για σκοπούς που είναι σύμφωνοι με το θέλημά μου, εκεί βρίσκομαι και εγώ ανάμεσά τους.
Παντού δεν βρίσκεται ο Θεός; Οπωσδήποτε βρί­σκεται παντού, αφού είναι «ὁ πανταχοῦ παρών καί τά πάντα πληρῶν», δηλαδή Αυτός που σε κάθε τό­πο είναι παρών και τα πάντα γεμίζει με την παρουσία Του. Όταν όμως λέει ότι βρίσκεται εκεί όπου περισσότεροι του ενός συγκεντρώνονται στο όνομά Του, εννοεί ότι εκεί κάνει πιο αισθητή την παρουσία Του, ότι εκεί υπάρχει πιο μεγάλη η προστασία Του, εκεί δίνει περισσότερο τη χάρη Του, την καθοδήγησή Του, τη δύναμη και την αγάπη Του.

Και γιατί παρέχει ο Θεός πλουσιότερα τα δώρα Του στους περισσότερους παρά στον ένα; Διότι όπου συγκεντρώνονται περισσότεροι, μάλιστα για να προσευχηθούν από κοινού, εκεί υπάρχει περισσότερη ταπείνωση. Νιώθει ο καθένας ότι μόνος του δεν μπορεί, ότι είναι αδύναμος. Και γι᾿ αυτό ζητεί τη συμπαράσταση των άλλων, τη βοήθεια και προσευχή τους. Και προσεύχονται και παρακαλούν μαζί. Και όταν μαζί παρακαλούν, είναι πιο πολύ ενωμένοι, πιο αγαπημένοι οι άνθρωποι, αισθάνονται τότε περισσότερο από κάθε άλλη φορά αδελφοί.
Στις κοινές λοιπόν προσευχές υπάρχει ταπείνωση, υπάρχει ενότητα και αγάπη. Και όπου υπάρχει ταπείνωση, εκεί στέλνει ο Θεός περισσότερη χάρη. «Ταπεινοῖς δίδωσι χάριν» (Ιακ. δ´ 6, Α´ Πέτρ. ε´ 5).

Και όπου υπάρχει αγάπη, εκεί είναι αφθονότερη η εύνοια του Θεού Πατέρα προς τα παιδιά Του, που χαίρεται να τα βλέπει ενωμένα και αγαπημένα.

Είναι πάρα πολλά και μεγάλα τα θαύματα που έχουν εργασθεί οι κοινές προσευχές. Το να προσεύχεται μια οικογένεια, μια ομάδα Χριστια­νών αδελφών που εργάζονται από κοινού για ιερούς σκοπούς, μια ενορία, μια πόλη μεγάλη ή ένα ὁλό­κληρο έθνος που αντιμετωπίζει οδυνηρές δοκιμασίες, είναι ευλογία μεγάλη, έχει χάρη πολλή.

Αν εκεί όπου είναι συναγμένοι δυο ή τρεις στο ό­­­νο­μα του Χριστού, ανάμεσά τους είναι και ο Χρι­στός, «πολλῷ μᾶλλον ἔνθα πολύ πλέον καί πολυ­ανθρωπότερον ἄθροισμα». Πολύ πιο ζωντανή και αισθητή είναι η αόρατη μυστική παρουσία του Κυ­ρίου ανάμεσα σ᾿ αυτούς που είναι πολύ περισσότεροι από δυο και τρεις, λέει ο Μ. Βασίλειος (Μ. Βασιλείου, Ἀσκητικαί Διατάξεις, κεφ. ΛΔ΄, ΕΠΕ 9, 540). Ο αοράτως παρών ανάμεσά μας Κύριος Ιησούς Χριστός παραλαμβάνει τις προσευχές μας και ως αιώνιος αρχιερεύς και μεσίτης μας, ως ἀντι­πρό­σωπός μας, τις αναφέρει στο Θεό και Πατέρα, που μας πλουτίζει με τις δωρεές Του.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, καθώς προσπα­θεί σε μια ομιλία του να πείσει τους ακροατές του να μην αρκούνται μόνο στην ακρόαση των λόγων του, αλλά να προσέρχονται στο ναό και για τη λατρεία του Θεού, τις κοινές προσευχές και ιερές ακολουθίες, λέει: Μπορείς, άνθρωπε, να προσευχηθείς και στο σπίτι σου, δεν είναι όμως δυνατόν να προσευχηθείς έτσι όπως όταν έλθεις στην εκκλησία, όπου υπάρχει τόσο πλήθος πατέρων, «ὅπου βοή πρός τόν Θεόν ὁμοθυμαδόν ἀναπέμπεται», όπου η προσευχή σαν βοή ανεβαίνει προς τον Θεό απ᾿ όλους τους πιστούς σαν από μια καρδιά. Δεν εισακούεσαι τόσο όταν προσεύχεσαι και παρακαλείς μόνος σου τον Δεσπότη, όσο όταν προσεύχεσαι με τους αδελφούς σου. Διότι εδώ υπάρχει κάτι περισσότερο· η ομόνοια και η συμφωνία και ο σύνδεσμος της αγάπης και οι ευχές των ιερέων… Αν η προσευχή ενός που προσεύχεται μόνος έχει τόση δύναμη, πολύ περισσότερη δύναμη έχει η προσευχή που γίνεται με πλήθος άλλους. Διότι έχει μεγαλύτερη δύναμη και πολύ περισσότερη παρρησία από την προσευχή που γίνεται στο σπίτι και κατ᾿ ιδίαν. Από που γίνεται αυτό φανερό; ­Άκουσε τον ίδιο τον Παύλο, που λέει: Ο Θεός μας έσωσε από έναν τόσο μεγάλο κίνδυνο, που μας ­απειλούσε με βέβαιο θάνατο, αλλά και εξακολουθεί να μας σώζει. Ελπίζουμε δε ότι και στο μέλλον ακόμη θα μας σώσει, καθώς και σεις θα βοηθείτε με τις προσευχές σας για μας (Β´ Κορ. α´ 10, 11)… «Ἡ μετά συμφωνίας εὐχή μεγάλην ἔχει τήν δύναμιν». Η προσευχή που απευθύνεται στο Θεό από συμφώνου με άλλους έχει μεγάλη δύναμη (Ιωάννου Χρυσοστόμου, Περί ἀκαταλήπτου Λόγος Γ΄, ΕΠΕ 35, 104, 106).

Πηγή: αρχιμ. Αστερίου Χατζηνικολάου, «Η ΚΡΑΥΓΗ ΜΟΥ ΠΡΟΣ ΣΕ ΕΛΘΕΤΩ», εκδ. «Ὁ Σωτήρ», σελ. 139-144).